مطالعه هیستولوژیکی و بیوشیمیایی (آپوپتوزیس) سلولهای بافت بیضه در اثر تجویز خوراکی سم دیازینون در موش رت نر بالغ

پیش زمینه و هدف: دیازینون حشره کشی از گروه ارگانوفسفره بوده که بطور معمول برای کنترل انواع مختلف حشرات مورد استفاده قرار میگیرد که سبزیجات و میوه جات را مورد تهاجم قرار می دهند. دیازینون با اثر گذاشتن بر روی سیستم عصبی باعث علایم متعدد شامل سر درد، اسهال، ضعف و سستی و افزایش ضربان قلب می گردد. هدف از این مطالعه بررسی اثر سم دیازینون بعنوان یک ارگانوفسفره بر روی ساختار بافتی بیضه و باروری در موش رت می باشد. سلنیوم یکی از عناصر کمیاب بوده و دارای خواص آنتی اکسیدان، آنتی موتاژنیک ، آنتی ویروسی و انتی کارسینوژنیک می باشد. مواد و روش کار :برای انجام این تحقیق از 54 موش رت بالغ استفاده شد. موشهای رت به سه گروه کنترل ،d و d+sبطور تصادفی تقسیم شدند. در گروهd دیازینون با دوز 70 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن ودر گروه d+sسلنیوم بادوزmc/kg30 بصورت خوراکی یک روز در میان تا 60 روز خورانده شد. بافتهای بیضه بمدت یک هفته در داخل فرمالین جهت ثبوت بافتی قرار داده شدند. بعد از ثابت شدن نمونه ها برای مطالعه بافتی آماده شدند.برشهای 7 میکرومتری از بافت بیضه تهیه و توسط آهن وایگرت وهما توکسلین – ائوزین رنگ آمیزی شدند. قطر لوله های اسپرم ساز، ضخامت اپیتلیوم لوله های اسپرم ساز، ضخامت کپسول بیضه توسط عدسی مدرج اندازه گیری شدند. با استفاده از آزمون تی تست و آنووای یکطرفه اختلاف ما بین گروه کنترل و تیمار مورد ارزیابی قرار گرفت. برای مطالعه ی اسپرم ها جهت مشخص شدن درصد زنده بودن اسپرم ها ومشخص شدن غیر نرمالیها ی سلولهای اسپرم از رنگ آمیزی ائوزین – نگروزین استفاده گردید. برای بررسی میزان آپوپتوز بافت بیضه واسپرم ها به ترتیب از روش رنگ آمیزی کاسپاز وروش کامت استفاده گردید . یافته ها: در این مطالعه مشخص شد که در گروه d در روزهای10 الی 60 لوله های اسپرم ساز دچار آتروفی شده و شکل نامنظم دارند. در لوله های اسپرم ساز سلولهای مولد اپیتلیوم لوله های اسپرم ساز اتصالیهای بین سلولی را از دست داده و ادم مشخصی در بافت بینابینی بیضه دیده میشود. قطر لوله های اسپرم ساز و ضخامت اپیتلیوم لوله های اسپرم ساز در گروه d در مقاسیه با گروه کنترل کاهش معنی داری را نشان می دهد.در روز 24 در بعضی از لوله های اسپرم ساز دیو سلولها وجود داشت. در گروه d+s همانند گروه d تغییرات بافت بیضه و اسپرم مشاهده گردید. رنگ آمیزی کامت افزایش آپوپتوزیس در اسپرمها را نشان داد ولی سلنیوم نمی تواند مانع آپوپتوزیس در سلولهای مولد اسپرم باشد. در رنگ آمیزی کاسپاس مشخص شد که سم دیازینون باعث آپوپتوزیس در بافت بیضه شده ولی سلنیوم می تواند مانع از آپوپتوزیس در این سلولها باشد. بحث و نتیجه گیری: داده ها نشان می دهد که دیازینون می تواند باعث آتروفی مشخصی در ساختار بافتی بیضه و تغییرات مورفولوژی بیضه ودرصد زنده بودن و عملکرد اسپرم ها شده و افزایش میزان آپوپتوزیس در بافت بیضه واسپرم ها گردیده وسلنیوم به علت خاصیت آنتی اکیسدانتی میزان این تغییرات را کاهش می دهد در نهایت دیازینون با این عوارض ذکر شده باعث نقص در عملکرد دستگاه تناسلی نرمی شود.